หกเหลี่ยมฤดูหนาว (Winter Hexagon)

เมื่อ

โดย

ในหมวด

หกเหลี่ยมฤดูหนาว คือ Winter Hexagon วิธีดู

หกเหลี่ยมฤดูหนาว คือ เส้นสมมุติที่ลากผ่านดวงดาว 6 ดวงเป็นรูปหกเหลี่ยม (หรือบางครั้งอาจบอกว่าเป็นวงกลม) ได้แก่ ดาวไรเจล (Rigel), ดาวอัลดิบาแรน (Aldebaran), ดาวคาเพลลา (Capella), ดาวพอลลักซ์ (Pollux), ดาวโปรซิออน (Procyon) และดาวซิริอุส (Sirius) ซึ่งเป็นดาวที่สว่างที่สุดบนท้องฟ้ายามค่ำคืน

โดยดาวทั้ง 6 ดวงของ หกเหลี่ยมฤดูหนาว (Winter Hexagon) จะสามารถพบได้บ่อยในระหว่างเดือนตุลาคมถึงมกราคมซึ่งเป็นฤดูหนาว จึงเป็นที่มาของชื่อ “หกเหลี่ยมฤดูหนาว”

ทั้งนี้ หกเหลี่ยมฤดูหนาวไม่ได้เป็นกลุ่มดาวอย่างเป็นทางการ แต่เป็นรูปทรงที่เกิดจากการเชื่อมต่อระหว่างดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในท้องฟ้าฤดูหนาวหลายดวงเข้าด้วยกัน ดาวฤกษ์เหล่านี้มีความสว่างมากและกระจายตัวอยู่รอบท้องฟ้าในตำแหน่งที่เอื้ออำนวยต่อการสร้างรูปทรงหกเหลี่ยมขึ้นมา

หกเหลี่ยมฤดูหนาว (Winter Hexagon) รู้จักกันในอีกชื่อคือ วงกลมฤดูหนาว (Winter Circle)

อย่างไรก็ตาม ประเทศในแถบทางใต้ (ที่ไม่ใช่เกาะใต้ของนิวซีแลนด์และทางใต้ของชิลี อาร์เจนตินา หรือดินแดนที่อยู่ใต้ลงไปกว่านั้น) มักจะพบเห็นดาวทั้ง 6 ดวงนี้ได้ในช่วงเดือนธันวาคมถึงมีนาคม (ทำให้บางครั้งอาจถูกเรียกชื่อเป็นกลุ่มดาวฤดูร้อนแทน) และจะนับรวมเอาดาวคาร์โนปัสอันเป็นดาวสว่างทางใต้รวมเข้ามา

หกเหลี่ยมฤดูหนาว มีดาวอะไรบ้าง?

ดาวทั้ง 6 ดวงใน หกเหลี่ยมฤดูหนาว จะเป็นดาวจากกลุ่มดาว 6 กลุ่ม โดยมีชื่อดาวเรียงทวนเข็มนาฬิกา ดังนี้ เริ่มจากดาวไรเจลในกลุ่มดาวนายพราน ตามด้วยกลุ่มดาววัว กลุ่มดาวสารถี กลุ่มดาวคนคู่ กลุ่มดาวสุนัขเล็กกลุ่มดาวสุนัขใหญ่ และ กลุ่มดาวนายพราน

  • ซิริอัส (Sirius): ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดบนท้องฟ้า
  • คาเพลลา (Capella): ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาวสารถี
  • โพรซิออน (Procyon): ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาวสุนัขน้อย
  • พอลลักซ์ (Pollux): ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาวคนคู่
  • อัลเดบารัน (Aldebaran): ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาววัว
  • ริเจล (Rigel): ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาวนายพราน

ซึ่งการสังเกตหกเหลี่ยมฤดูหนาวนั้นไม่ยาก เพียงแค่หาสถานที่ที่มืดและไม่มีแสงรบกวน จากนั้นมองหาดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดบนท้องฟ้าในช่วงฤดูหนาว และพยายามเชื่อมต่อดาวฤกษ์เหล่านั้นเข้าด้วยกันเป็นรูปทรงหกเหลี่ยมตามภาพด้านล่าง

หกเหลี่ยมฤดูหนาว

นอกจากนั้น เมื่อลากเส้นสมมุติระหว่าง ดาวซิริอุส (กลุ่มดาวหมาใหญ่) ดาวบีเทลจุส (กลุ่มดาวนายพราน) และดาวโปรซิออน (กลุ่มดาวหมาเล็ก) จะได้รูปสามเหลี่ยมที่เรียกว่า สามเหลี่ยมฤดูหนาว (Winter Triangle) โดยดาวในกลุ่มหกเหลี่ยมฤดูหนาวและสามเหลี่ยมฤดูหนาว จะเห็นได้ชัดในตลอดคืนในช่วงฤดูหนาว

ความสำคัญของหกเหลี่ยมฤดูหนาว

ความสำคัญของหกเหลี่ยมฤดูหนาว คือ การใช้เป็นเครื่องมือในการศึกษาทางดาราศาสตร์ ซึ่งหกเหลี่ยมฤดูหนาวนิยมใช้เป็นเครื่องมือการหาตำแหน่งของดาวฤกษ์อื่น ๆ ในช่วงฤดูหนาว

และแน่นอนว่าหกเหลี่ยมฤดูหนาวนั้นเป็นสัญลักษณ์ที่บ่งบอกถึงการมาถึงของฤดูหนาว ตลอดจนเป็นสัญลักษณ์ของความสวยงามและความมหัศจรรย์ของธรรมชาติสำหรับผู้ที่มีความชื่นชอบในด้านดาราศาสตร์