เงื่อนยายแก่ หรือ Carrick Bend คือเงื่อนสำหรับการต่อเชือก 2 เส้นเข้าด้วยกัน เป็นเงื่อนในการต่อเชือกที่ต้องการกำลังดึงมากเป็นพิเศษและต้องการความแข็งแรงทนทาน เนื่องจากเงื่อนยายแก่มีมีลักษณะเป็นปมที่แน่นหนาและไม่หลุดง่าย แม้ว่าจะถูกใช้งานหนักหรือเปียกน้ำก็ตาม
เงื่อนยายแก่จึงมักนิยมใช้ในงานทางทะเล การปีนเขา และกิจกรรมกลางแจ้งอื่น ๆ ที่ต้องการความแข็งแรงและความน่าเชื่อถือของการผูกเชือก
อีกทั้งเงื่อนยายแก่ยังเหมาะอย่างยิ่งสำหรับการผูกเชือกหรือสายเคเบิลขนาดใหญ่และแข็งซึ่งยากต่อการขึ้นรูปเป็นเงื่อนอื่น ๆ ที่มีวิธีผูกที่ซับซ้อน และต้องการงอเชือกมากเกินไป
นอกจากนี้ เงื่อนยายแก่ยังมีความหมายเชิงสัญลักษณ์ในบางวัฒนธรรม โดยอาจใช้เป็นสัญลักษณ์แทนความแข็งแรง ความอดทน หรือความมั่นคง
ชื่ออื่นๆ ของเงื่อนยายแก่ (Carrick Bend) ได้แก่ Sailor’s breastplate, Double coin knot, Josephine knot, และ Anchor bend
วิธีผูกเงื่อนยายแก่
วิธีผูกเงื่อนยายแก่ (Carrick Bend) มีขั้นตอนการผูก ดังนี้
- มือขวาจับหางเชือกเป็น มือซ้ายจับหางเชือกตาย ทำหางเชือกตายให้เป็นห่วง โดยให้หางเชือกตายอยู่ล่างตัวเอง และชี้ไปทางซ้ายของโคนเชือกตาย
- ขั้นตอนต่อมา นำหางเชือกเป็นพาดทับบนห่วงไปทางซ้ายมือ โดยขนานกับหางเชือกตาย
- จากนั้นนำหางเชือกเป็นลอดใต้หางเชือกตายเข้าหาตัว แล้วทับโคนเชือกตายไปทางด้านล่างของห่วง
- สุดท้าย นำหางเชือกเป็นแทงขึ้นให้ชิดด้านในตัว แล้วแทงลงในห่วงด้านนอกตัว โดยให้จัดกับโคนเชือกเป็นซึ่งได้พาดทับบนห่วงในตอนแรก ดึงหางเชือกทั้งสองให้แน่น
เงื่อนยายแก่มีประโยชน์อย่างไร?
เงื่อนยายแก่ มีประโยชน์พื้นฐานคือการเชื่อมต่อเชือก 2 เส้นเข้าด้วยกัน อีกทั้งยังเป็นการเชื่อมต่อเชือกอย่างแน่นหนา จึงเหมาะกับงานที่ต้องการความแข็งแรงทนทานในการต่อเชือก
เช่น งานทางทะเล การเดินเรือ การผูกสัมภาระ การผูกเปลญวน และการผูกเรือ รวมทั้งการใช้กับการผูกเชือกหรือสายเคเบิลขนาดใหญ่และแข็งที่ยากต่อการขึ้นรูปเป็นเงื่อยแบบอื่น
โดยการผูกเชือกสองเส้นเข้าด้วยกันด้วยเงื่อนยายแก่จะกระจายแรงดึงอย่างสม่ำเสมอ ทำให้เชือกทั้งสองเส้นมีความแข็งแรงมากขึ้น ในขณะที่เงื่อนยายแก่มั่นคงและคลายตัวได้ยาก ทำให้มั่นใจได้ว่าเชือกจะไม่หลุดออกจากกันง่าย ๆ
แม้ว่าจุดเด่นของเงื่อน Carrick Bend คือการที่เป็นเงื่อนที่สามารถรับแรงดึงสูงและไม่ทำให้เชือกบิดหรือเสียหายได้ง่าย แต่ในขณะเดียวกันก็มีข้อควรระวังโดยเฉพาะเมื่อใช้งานในสภาพที่เปียกหรือในสถานการณ์ที่ต้องผูกเงื่อนที่ต้องการความรวดเร็วและ เงื่อนนี้อาจต้องการความชำนาญในการผูกมากกว่าเงื่อนอื่น ๆ ที่ใช้ประโยชน์ในลักษณะเดียวกัน
เงื่อนยายแก่เป็นเพียงหนึ่งในหลายร้อยเงื่อนที่ใช้ในการผูกเชือก แต่เงื่อนยายแก่มีความโดดเด่นในเรื่องของความแข็งแรงแน่นหนา จึงเป็นหนึ่งในเงื่อนที่ได้รับความที่นิยมใช้ในงานที่ต้องการความปลอดภัยสูง
วิธีผูกเงื่อนอื่น ๆ ทั้งหมดมากกว่า 20 แบบ
- เงื่อนพิรอด
- เงื่อนกระหวัดไม้
- เงื่อนผูกร่น หรือ เงื่อนทบเชือก
- เงื่อนตะกรุดเบ็ด
- เงื่อนขัดสมาธิ หรือ เงื่อนหัก
- เงื่อนบ่วงสายธนู
- เงื่อนประมง
- เงื่อนเลข 8 หรือ ปมตาไก่
- เงื่อนผูกซุง
- เงื่อนผูกรั้ง
- เงื่อนเก้าอี้
- เงื่อนขโมย
- เงื่อนผูกกระดาน
- เงื่อนยายแก่
- เงื่อนผูกแน่น
- การผูกประกบ
- การผูกทแยง
- การผูกกากบาท
- การผูกตอม่อสะพาน