ขั้นตอนการเข้าเรียนเป็นฐาน ลูกเสือ-เนตรนารี จะเป็นการเข้าเรียนที่ผู้กำกับได้กำหนดว่าจะให้เรียนที่ฐาน โดยเมื่อกำหนดฐานที่จะเรียนได้แล้ว 4 ฐานหรือมากกว่า ผู้กำกับลูกเสือ-เนตรนารี จะต้องจัดให้ลูกเสือ-เนตรนารีเข้าเรียนฐานละ 1-2 หมู่ พร้อมกำหนดเวลาอย่างเช่นฐานละ 3-5 นาที
เมื่อครบเวลาที่กำหนดในแต่ละฐานผู้กำกับลูกเสือจะเป็นผู้ให้สัญญาณในการเปลี่ยนฐาน โดยให้เหลือเวลาอีก 1 นาที ผู้กำกับจะเป่านกหวีดให้สัญญาณให้เปลี่ยนฐานได้
โดยการเป่านกหวีดเปลี่ยนฐาน จะมี 2 กรณี คือ
- เตรียมเปลี่ยนฐาน (ก่อนหมดเวลา 1 นาที) ให้สัญญาณนกหวีดโดยเป่าเสียงยาว 1 ครั้ง
- เปลี่ยนฐานเรียนให้สัญญาณนกหวีดโดยเป่าเสียงยาว 2 ครั้งติดต่อกัน
การรายงานเข้าเรียนเป็นฐาน
การรายงานเข้าเรียนเป็นฐานของลูกเสือ-เนตรนารี จะมีขั้นตอน ดังต่อไปนี้
- ให้ลูกเสือเข้าแถวหน้ากระดาน ห่างจากผู้สอน 3 ก้าว
- ให้นายหมู่สั่ง “หมู่….ตรง” วันทยาวุธ (สั่งเมื่อมีอาวุธ)
- ให้นายหมู่เอามือลง ก้าวขึ้นมาข้างหน้า 1 ก้าว แล้วรายงานว่า “หมู่…พร้อมที่จะเรียนแล้วครับ”
- ผู้กำกับรับเคารพในขณะที่นายหมู่ลูกเสือก้าวขึ้นมาข้างหน้า 1 ก้าว แล้วทำวันทยาวุธและรายงาน
- ผู้กำกับเอามือลง ในขณะที่นายหมู่รายงานเสร็จแล้ว
- นายหมู่เอามือลง ถอยกลับไปเข้าแถว แล้วทำวันทยาวุธและสั่งลูกหมู่ต่อไปว่า “เรียบ…อาวุธ” ตามระเบียบพัก
- ผู้กำกับเริ่มสอนบทเรียนที่ได้กำหนดไว้ต่อไปจนหมดเวลา
- ลูกเสือได้ยินสัญญาณนกหวีดหมดเวลา ให้เข้าแถวตามเดิม (เหมือนครั้งแรก)
- นายหมู่ลูกเสือสั่ง “หมู่….ตรง” วันทยาวุธ “หมู่….ขอขอบคุณครับ” “เรียบ…อาวุธ” “ขวา-หัน” (รายงานครั้งที่ 2 นายหมู่ไม่ต้องก้าวขึ้นมาข้างหน้า ให้อยู่ในแถวเหมือนเดิม)
- ผู้กำกับ รับความเคารพและสั่งต่อไปว่า “ไปได้”
- ลูกเสือวิ่งเข้าไปเข้าแถว และรายงานเพื่อที่จะเรียนฐานใหม่ต่อไป
หมายเหตุ: ถ้ามีลูกเสือเข้าไปเรียนในฐานแต่ละฐาน พร้อมกันทั้ง 2 หมู่หรือ 3 หมู่ ให้แต่ละหมู่รายงานหมู่ของตนเอง ห้ามไม่ให้รายงานแทนหมู่อื่นๆ และให้ลูกเสือนำอาวุธไปด้วยทุกครั้งหรือให้เฉพาะนายหมู่เอาอาวุธไปเพียงผู้เดียว
ในกรณีนี้ การรายงานเข้าฐานเรียนจะต้องปฏิบัติดังนี้
- ให้ลูกเสือเข้าแถวหน้ากระดาน
- นายหมู่สั่ง “หมู่…ตรง” (ไม่ต้องสั่งวันทยาวุธ เพราะนายหมู่มีอาวุธเพียงผู้เดียว ลูกเสือที่อยู่ในแถวให้ยืนตรงเท่านั้น)
- นายหมู่ทำความเคารพด้วยวันทยาวุธ โดยอัตโนมัติ มือลง
- นายหมู่ลดมือลงก้าวขึ้นมาข้างหน้า 1 ก้าว ทำความเคารพท่าวันทยาวุธแล้วรายงาน
- ผู้กำกับรับความเคารพ
- นายหมู่ลดมือลง ก้าวถอยหลังไปเข้าแถวตามเดิม และสั่งพัก หรือตามระเบียบพัก
- ผู้กำกับเริ่มสอนบทเรียนต่อไป
- การปฏิบัติเมื่อเรียนแต่ละฐานเสร็จแล้ว ให้ปฏิบัติเช่นเดียวกับมีอาวุธครั้งแรก
