หน่วยเวลา คือ หน่วยสำหรับการวัดระยะเวลาที่ผ่านไป ปริมาณของเวลาไม่สามารถถูกวัดได้ เราจึงวัดเวลาด้วยการนิยามแทน โดยปัจจุบันหน่วยการวัดเวลาในระบบหน่วยเอสไอ คือ วินาที (Second : s) ซึ่งใช้เป็นหน่วยมาตรฐานของระบบหน่วยวัดสากล หรือ ระบบเอสไอ (International System of Units)
ปัจจุบันเรานิยาม วินาที (Second : s) ว่าคือ ระยะเวลาเท่ากับ 9,192,631,770 รอบ ของการแผ่รังสีที่สมนัยกับการเปลี่ยนระดับไฮเพอร์ไฟน์สองระดับของอะตอม Caesium-133 (Cs133) ในสถานะพื้น (Ground State) หรือการสั่นของอะตอมซีเซียม
ในอดีตประมาณ 2000 ปี ก่อนคริสตกาล อารยธรรมสุเมเรียนได้ใช้ระบบเลขฐานหกสิบ (sexagesimal) เป็นหลักในการวัดเวลาในบางปริมาณ เช่น 60 วินาที เท่ากับ 1 นาที และ 60 นาที เท่ากับ 1 ชั่วโมง และบางส่วนยึดเลข 12 และ 24 เป็นหลัก คือชั่วโมง ซึ่ง 12 ชั่วโมง เท่ากับ 1 กลางวัน (โดยประมาณ) และ 1 กลางคืน (โดยประมาณ) และ 24 ชั่วโมง เท่ากับ 1 วัน ซึ่งเราก็ได้ใช้ระบบที่ชาวสุเมเรียนคิดไว้มาจนถึงปัจจุบันนี้
หน่วยเวลาหลัก
1 วินาที เป็นหน่วยมาตรฐานของระบบหน่วยวัดสากล หรือระบบเอสไอ (International System of Units)
1 นาที (Second : s) = 60 วินาที
1 ชั่วโมง (Hour : h) = 60 นาที
1 วัน (Day : d) = 24 ชั่วโมง
1 สัปดาห์ (Week : wk) = 7 วัน
หน่วยเวลาที่มากกว่า 1 วัน
1 สัปดาห์ = 7 วัน
1 ปักษ์ (Fortnight) = 2 สัปดาห์ = 14 วัน
1 เดือน (Month : mo) = 4 สัปดาห์ = 2 ปักษ์ = 28 ถึง 31 วัน
1 ไตรมาส (Quarter : q)= 3 เดือน
1 ปี (Year : y) = 12 เดือน = 52 สัปดาห์ = 365 วัน (366 วัน ในปีอธิกสุรทิน – Leap year)
1 ทศวรรษ (Decade) = 10 ปี
1 ศตวรรษ (Century) = 10 ทศวรรษ = 100 ปี
1 สหัสวรรษ (Millennium) = 10 ศตวรรษ = 100 ทศวรรษ = 1,000 ปี
นอกจากนี้ยังมี “ยุค (era)” ที่ใช้นิยามช่วงเวลาที่ยาวนานกว่าสหัสวรรษ แต่มักใช้ในการวัดช่วงเวลาทางประวัติศาสตร์
หน่วยเวลาที่เล็กกว่าวินาที
แม้ว่า 1 วินาที เป็นหน่วยมาตรฐานของระบบหน่วยวัดสากล หรือระบบเอสไอ (International System of Units) และเป็นหน่วยเวลาที่ที่เล็กที่สุดที่นิยมใช้ในการวัดเวลา แต่ยังมีหน่วยเวลาที่เล็กกว่าวินาทีที่ใช้ในการวัดเวลาเฉพาะทาง อย่างเช่น ในแวดวงวิทยาศาสตร์ที่ต้องการความแม่นยำ
โดยหน่วยหน่วยของเวลาที่เล็กกว่าวินาทีเมื่อเทียบกับวินาที มีดังนี้
1 มิลิวินาที (Millisecond : ms) = 0.001 วินาที
1 ไมโครวินาที (Microsecond : μs หรือ us) = 0.000 001 วินาที
1 นาโนวินาที (Nanosecond : ns) = 0.000 000 001 วินาที
1 พิโกวินาที (Picosecond : ps) = 0.000 000 000 001 วินาที
1 เฟมโตวินาที (Femtosecond : fs) = 0.000 000 000 000 001 วินาที
1 อัตโตวินาที (Attosecond : as) = 0.000 000 000 000 000 001 วินาที
การใช้หน่วยเวลาเป็นสิ่งที่จะขึ้นอยู่กับบริบท ตัวอย่างเช่น ในชีวิตประจำวันเราใช้วินาที นาที ชั่วโมง วัน และสัปดาห์ ในขณะที่ในทางวิทยาศาสตร์มักใช้วินาที มิลลิวินาที ไมโครวินาที นาโนวินาที พิโกวินาที และเฟมโตวินาที ในทางประวัติศาสตร์ อาจใช้วัน เดือน ปี ทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ
ข้อมูลอ้างอิงจาก เวลา (Wikipedia)