สายยงยศลูกเสือ คือ เครื่องหมายวิชาพิเศษลูกเสือ สำหรับลูกเสือสามัญ ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เนตรนารีสามัญ และเนตรนารีสามัญรุ่นใหญ่ที่สอบได้วิชาพิเศษ 3 วิชาตามที่หลักสูตรกำหนดเกณฑ์เอาไว้
โดยสายยงยศลูกเสือและเนตรนารีทั้ง 4 รูปแบบ จะมีลักษณะที่แตกต่างกัน ดังนี้
- สายยงยศลูกเสือสามัญ ทำจากเชือกสีเขียว
- สายยงยศลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ทำจากหนังสีน้ำตาล
- สายยงยศเนตรนารีสามัญ ทำจากไหมสีน้ำเงิน
- สายยงยศเนตรนารีสามัญรุ่นใหญ่ ทำจาไหมสีเลืดหมู
นอกจากนี้ เงื่อนไขในการได้รับและประดับเครื่องหมายสายยงยศของลูกเสือ-เนตรนารีสามัญ และ ลูกเสือ-เนตรนารีสามัญรุ่นใหญ่ จะมีเงื่อนไขที่แตกต่างกันดังนี้
สายยงยศ ลูกเสือสามัญ และ เนตรนารีสามัญ
สายยงยศลูกเสือสามัญ ทำจากเชือกสีเขียวถักเป็นห่วงคล้องต้นแขนขวาใต้อินทรธนู ปลายสายรวมติดที่ดุมใต้ปกกระเป๋าเสื้อข้างขวา
สายยงยศเนตรนารีสามัญ ทำจากไหมสีน้ำเงินถักเป็นห่วงคล้องต้นแขนขวาใต้อินทรธนู ปลายสายรวมติดที่ดุมใต้ปกกระเป๋าเสื้อข้างขวา
การได้รับและประดับเครื่องหมายสายยงยศลูกเสือสามัญและเนตรนารีสามัญ ลูกเสือและเนตรนารีสามัญจะต้องผ่านหลักสูตร ดังต่อไปนี้
1. สอบได้วิชาลูกเสือเอกมาแล้ว
2. สอบวิชาพิเศษลูกเสือสามัญได้ 5 วิชา ซึ่งใน 5 วิชาที่สอบได้จะต้องมีวิชาพิเศษ ในข้อ ก. 1 วิชา และข้อ ข. รวมอยู่ดัวย โดยวิชาพิเศษที่ลูกเสือ-เนตรนารีสามัญ ต้องสอบเพื่อประดับเครื่องหมายสายยงยศทั้ง 9 วิชา ได้แก่
ก. วิชานักผจญภัยในป่า, วิชานักสํารวจ หรือวิชานักบุกเบิก
ข. วิชาชาวค่าย, วิชาผู้ประกอบอาหารในค่าย, วิชานักธรรมชาติศึกษา, วิชานักดาราศาสตร์เบื้องต้น หรือวิชานักอุตุนิยมวิทยาเบื้องต้น
สายยงยศ ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ และ เนตรนารีสามัญรุ่นใหญ่
สายยงยศลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ทำจากหนังสีน้ำตาลถักเป็นห่วงคล้องต้นแขนขวาใต้อินทรธนู ปลายสายรวมติดที่ดุมใต้ปกกระเป๋าเสื้อข้างขวา
สายยงยศเนตรนารีสามัญรุ่นใหญ่ ทำจากไหมสีเลือดหมูถักเป็นห่วงคล้องต้นแขนขวาใต้อินทรธนู ปลายสายรวมติดที่ดุมใต้ปกกระเป๋าเสื้อข้างขวา
โดยเครื่องหมายสายยงยศ ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ และเนตรนารีสามัญรุ่นใหญ่ จะมอบให้กับลูกเสือและเนตรนารีสามัญรุ่นใหญ่ที่ผ่านหลักสูตร ดังต่อไปนี้
1. ได้เป็นลูกเสือเอก หรือ สอบได้เครื่องหมายลูกเสือโลกมาแล้ว
2. สอบได้วิชานักผจญภัย และสอบวิชาพิเศษลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ต่อไปนี้อีก 2 วิชา คือ
- วิชานักดาราศาสตร์
- วิชานักอุตุนิยมวิทยา
- วิชาการจัดค่ายพักแรม
- วิชาผู้พิทักษ์ป่า
- วิชานักเดินทางไกล
- วิชาหัวหน้าคนครัว
- วิชานักบุกเบิก
- วิชานักสะกดรอย
- วิชานักธรรมชาติวิทยา
3. ต้องถักสายหนัง เครื่องหมายสายยงยศของตนเอง
วิธีถักสายยงยศลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่
เริ่มจากจับปลายสาย A เพื่อทำเป็นบ่วง โดยให้ปลายสาย A อยู่ด้านล่าง จากนั้นจับปลายสายฝั่ง B วางเอาไว้ใต้บ่วงแล้วนำปลายสาย A สอดเพื่อขัดตามภาพด้านล่าง
ซึ่งเมื่อขัดกันแล้วจะได้เงื่อนปมเพชรหรือ Diamond Knot ตามภาพถัดไป จากนั้นให้ถักซ้ำไปเรื่อยๆ
อ้างอิงจาก
- ข้อ 54 จากข้อบังคับคณะลูกเสือแห่งชาติ หลักสูตรและวิชาพิเศษลูกเสือสามัญ ฉบับที่ 13 พ.ศ. 2525
- หมวด 5 เครื่องหมายสายยงยศ และเครื่องหมายวิชาพิเศษลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ จากข้อบังคับคณะลูกเสือแห่งชาติ หลักสูตรและวิชาพิเศษลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ฉบับที่ 14 พ.ศ. 2528