การแสดงรหัสลูกเสือ คือ การแสดงสัญลักษณ์ด้วยมือ เป็นเครื่องหมายเฉพาะในวงการลูกเสือซึ่งลูกเสือรับรู้และเข้าใจความหมายซึ่งกันและกัน โดยวัตถุประสงค์ของการแสดงรหัสของลูกเสือคือเพื่อจะให้ลูกเสือรู้และเข้าใจว่า “เราเป็นพวกเดียวกัน”
ซึ่งมีจุดประสงค์ในการใช้เมื่อพบเจอลูกเสือด้วยกัน ทั้งที่อยู่ในประเทศเดียวกันและต่างประเทศ ตามกฎของลูกเสือ “ข้อที่ 4 ลูกเสือเป็นมิตรของทุกคน และเป็นพี่น้องกับลูกเสืออื่นทั่วโลก”
ความหมายของการแสดงรหัสลูกเสือ
การแสดงรหัสลูกเสือทำโดยยกข้อศอกงอขึ้นเชิดลําตัว หันฝ่ามือข้างหน้าสูงเสมอไหล่ ใช้นิ้วหัวแม่มือกับ นิ้วก้อยรวบจนติดกันนิ้วหัวแม่มือทับนิ้วก้อย อีกสามนิ้วที่เหลือเหยียดขึ้นไปตรง ๆ และติดกัน
โดยนิ้วทั้งสามในการแสดงรหัสมีความหมายถึงคําปฏิญาณของลูกเสือ 3 ข้อ อันได้แก่
ข้อ 1 ข้าจะจงรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ที่แสดงถึงการมีความจงรักภักดีต่อประเทศชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ ซึ่งเป็นสถาบันหลักของชาติไทย
ข้อ 2 ข้าจะช่วยเหลือผู้อื่นทุกเมื่อ ที่เป็นหน้าที่ของลูกเสือที่จะน้ำใจช่วยเหลือผู้อื่น รวมถึงมีความพร้อมที่จะช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์และสังคมอยู่เสมอ
ข้อ 3 ข้าจะปฏิบัติตามกฎของลูกเสือ ที่สะท้อนถึงการยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักการและกฎเกณฑ์ของลูกเสือ เพื่อพัฒนาตนเองให้เป็นพลเมืองที่ดี
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ กฎและคำปฏิญาณของลูกเสือ
โอกาสแสดงรหัสลูกเสือ
โอกาสในการแสดงรหัสลูกเสือจะแบ่งออกเป็น 2 กรณี คือ
- เมื่อลูกเสือกล่าวคําปฏิญาณในพิธีปฏิญาณตน
- เมื่อพบกับลูกเสือในประเทศหรือต่างประเทศเป็นการรับรู้ว่าเป็นพวกเดียวกัน
วิธีการแสดงรหัสลูกเสือ
วิธีการแสดงรหัสลูกเสือ สามารถทำโดยยกข้อศอกงอขึ้นเชิดลําตัว หันฝ่ามือข้างหน้าสูงเสมอไหล่ และใช้นิ้วหัวแม่มือกับ นิ้วก้อยรวบจนติดกันนิ้วหัวแม่มือทับนิ้วก้อย อีกสามนิ้วที่เหลือเหยียดขึ้นไปตรง ๆ และติดกัน
หรือ มีลำดับขั้นตอน ดังนี้
- ยกแขนขวาขึ้นระดับไหล่ งอข้อศอกให้มือชี้ขึ้นข้างบน
- นิ้วชี้ นิ้วกลาง และนิ้วนาง ชิดกันตั้งตรง
- นิ้วโป้งทับนิ้วก้อย
- หันฝ่ามือออกด้านหน้า
จะเห็นว่าวิธีการแสดงรหัสลูกเสือมีลักษณะที่คล้ายคลึงกับวัทยหัตถ์ลูกเสือ เพียงแต่งอข้อศอกให้มือชี้ขึ้นข้างบน 90 องศา
โดยสรุป การแสดงรหัสลูกเสือเป็นมากกว่าแค่ท่าทางหรือสัญลักษณ์ แต่ยังเป็นการแสดงออกถึงความเป็นลูกเสือ ซึ่งมีความสำคัญหลายประการ ได้แก่ การแสดงออกถึงความเป็นหนึ่งเดียว เสมือนเป็นการยืนยันตัวตนว่าเราเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มลูกเสือทั่วโลก เป็นการสร้างความผูกพันและความสามัคคีในหมู่ลูกเสือ และเป็นการระลึกถึงคำปฏิญาณและกฎของลูกเสือที่ตนเองได้ให้ไว้ซึ่งทำให้เกิดความรับผิดชอบและมุ่งมั่นที่จะปฏิบัติตาม ตลอดจนการแสดงออกถึงความเคารพต่อผู้อื่น ต่อธงชาติ ต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และต่อลูกเสือด้วยกัน