หน่วยวัดความยาวของไทย เป็นวิธีการวัดความยาวที่ใช้กันในประเทศไทยมาตั้งแต่สมัยก่อน ได้แก่ วา ศอก คืบ เส้น นิ้ว โยชน์ และในส่วนของหน่วยหน่วยวัดพื้นที่ไทยจะรวมไปถึงหน่วย ไร่ และงาน
โดยหน่วยวัดความยาวของไทยเหล่านี้ถูกใช้มาอย่างยาวนานก่อนที่จะเปลี่ยนมาเป็นหน่วยเอสไอที่เป็นมาตรฐานซึ่งถูกใช้มาจนถึงปัจจุบันตั้งแต่วันที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2466
แต่อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันในประเทศไทยยังคงมีการใช้หน่วยวัดความยาวของไทย และหน่วยวัดพื้นที่ไทย เหล่านี้บางหน่วยงาน อย่างเช่น กรมที่ดิน ที่ยังคงใช้มาตรวัดไทย อย่างเช่นหน่วย ไร่ งาน วา ให้เห็นอยู่จนถึงทุกวันนี้ ซึ่งเป็นผลมาจากการที่การจดทะเบียนที่ดิน กรมที่ดินยังคงใช้หน่วยวัดไทยในการจดทะเบียนที่ดิน ทำให้เอกสารสิทธิ์ที่ดินส่วนยังคงใช้หน่วยวัดไทย ที่ทำให้สัญญาซื้อขายยังคงระบุขนาดที่ดินเป็นหน่วยวัดไทย
หน่วยวัดความยาวของไทย
หน่วยวัดความยาวของไทย ได้แก่ กระเบียด นิ้ว คืบ ศอก วา เส้น และโยชน์
สามารถเปรียบเทียบระหว่างหน่วยวัดความยาวไทย ได้ดังนี้
1 กระเบียด เท่ากับ 0.5208 เซนติเมตร
1 นิ้ว เท่ากับ 4 กระเบียด
1 คืบ เท่ากับ 10 นิ้ว, 12 นิ้ว
1 ศอก เท่ากับ 2 คืบ
1 วา เท่ากับ 4 ศอก
1 เส้น เท่ากับ 20 วา
1 โยชน์ เท่ากับ 400 เส้น
หน่วยวัดความยาวของไทยเมื่อเปรียบเทียบกับระบบเมตริก ได้ดังนี้
1 กระเบียด เท่ากับ 0.5208 เซนติเมตร
1 นิ้ว เท่ากับ 2.5 เซนติเมตร
1 คืบ เท่ากับ 25 เซนติเมตร
1 ศอก เท่ากับ 50 เซนติเมตร
1 ศอก เท่ากับ 2 เมตร
1 เส้น เท่ากับ 40 เมตร
1 โยชน์ เท่ากับ 16 กิโลเมตร
วา
1 วา เท่ากับ
และในทางกลับกัน
- 1 เส้น = 20 วา
- 1 โยชน์ = 8,000 วา
หน่วยวัดพื้นที่ไทย
หน่วยวัดพื้นที่ไทย คือ หน่วยวัดพื้นที่แบบดั้งเดิมที่ใช้เป็นหน่วยวัดที่ดินของไทยมาจนถึงปัจจุบัน และยังคงมีการใช้อย่างเป็นทางการในการวัดที่ดินของกรมที่ดินเพื่อระบุพื้นที่ อย่างเช่น ในโฉนดที่ดิน ราคาประเมินที่ดิน และหนังสือราชการต่างๆ ซึ่งหน่วยวัดพื้นที่ไทย ได้แก่ ไร่ งาน ตารางวา
ตารางวา เท่ากับ 4 ตารางเมตร
ตารางวา คือ หน่วยวัดที่ดินที่มีขนาดเล็กที่สุดในหน่วยวัดที่ดินของไทยที่นิยมใช้กันในปัจจุบัน โดยส่วนมากมักใช้เป็นหน่วยบอกเศษของที่ดินที่มีขนาดไม่ถึง 1 งาน
งาน เท่ากับ 100 ตารางวา
งาน คือ หน่วยวัดที่ดินที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับที่ 2 ของหน่วยวัดที่ดินแบบไทย รองจากหน่วย “ไร่” อย่างไรก็ตาม บางครั้งในภาษาพูดอาจมีการใช้หน่วยตารางวาหรือตารางเมตรแทนหน่วยงาน เพื่อความง่ายในการเปรียบเทียบ
ไร่ เท่ากับ 4 งาน
โดยไร่เป็นหน่วยวัดที่ดินที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในหน่วยวัดที่ดินไทยที่ยังคงใช้กันในปัจจุบันทั้งในหน่วยงานราชการและภาษาพูดเมื่อพูดถึงขนาดที่ดิน ตลอดจนในสัญญาซื้อขายที่ดิน
ไร่
1 ไร่ เท่ากับ
- 4 งาน
- 400 ตารางวา
- 1600 ตารางเมตร
งาน
1 งาน เท่ากับ
- 100 ตารางวา
- 400 ตารางเมตร