ใช้ชุดพละแทนชุดลูกเสือ แต่รู้หรือไม่ชุดลูกเสือ-เนตรนารียังจำเป็น

เมื่อวันจันทร์ที่ 24 กุมภาพันธ์ 2568 ที่ผ่านมา มีกระแสในช่องทาง Facebook เกี่ยวกับการที่ โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง (ฝ่ายมัธยม) ได้ออกประกาศเกี่ยวกับ “ปรับรูปแบบการแต่งกายชุดลูกเสือ – เนตรนารี ปีการศึกษา 2568” เพื่อการลดภาระค่าใช้จ่ายของผู้ปกครอง

ทางโรงเรียนได้เปลี่ยนเครื่องแบบ ชุดลูกเสือ – ชุดเนตรนารี โดยใช้หมวก, ผ้าพันคอ, วอกเกิ้ล ร่วมกับชุดพละของโรงเรียน คล้ายกับชุดลำลองที่ใช้ชุดพละแทนชุดลูกเสือในการร่วมกิจกรรมเมื่อการเข้าค่ายของลูกเสือ – เนตรนารี

ซึ่งมีการแชร์ไปมากกว่า 1 พันครั้งจากโพสต์ต้นทางของโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง (ฝ่ายมัธยม) และจากทั้งเว็บไซต์ข่าวและช่องทางโซเชียลมีเดียของสำนักข่าวต่าง ๆ รวมกันมากกว่า 1 แสนครั้ง พร้อมกับคำชื่นชมมากมายต่อการตัดสินใจของทางโรงเรียน

ทำไมหลายโรงเรียนยังไม่เปลี่ยน?

จริง ๆ แล้วการใช้ชุดพละแทนชุดลูกเสือ – เนตรนารี ไม่ใช่เรื่องใหม่ และมีหลายโรงเรียนได้เริ่มต้นทำไปบ้างแล้ว ซึ่งเป็นไปตาม ประกาศแนวทางการแต่งกายชุดเครื่องแบบลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด ประจำปีการศึกษา 2567 จากสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ซึ่งมีเนื้อหาคร่าว ๆ ดังนี้

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ขอเรียนว่า ปัจจุบันสำนักงานลูกเสือแห่งชาติ อยู่ระหว่างการดำเนินการปรับปรุงชุดเครื่องแบบลูกเสือ เนตรนารี ซึ่งอาจประกาศได้ทันในปีการศึกษา 2568 ดังนั้น เพื่อไม่ให้เกิดความเดือดร้อนกับผู้ปกครองนักเรียน ในเรื่องการแต่งกายชุดเครื่องแบบลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด ประจำปีการศึกษา 2567 และถูกต้องตามกฎหมาย โดยมีกฎกระทรวงรองรับ จึงขอให้สำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาแจ้งไปยังสถานศึกษาในสังกัดเพื่อทราบแนวทางการแต่งกายชุดเครื่องแบบลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด ประจำปีการศึกษา 2567 โดยมีรายละเอียด ดังนี้

1. การแต่งเครื่องแบบลูกเสือ ตามกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ ฉบับที่ 1 พ.ศ. 2510 ประกอบด้วย หมวก เสื้อ กางเกง/กระโปรง ผ้าผูกคอ เข็มขัด ถุงเท้า รองเท้า และเครื่องหมาย ประกอบเครื่องแบบ ให้ใช้สำหรับงานพิธีเข้าประจำกองลูกเสือ งานพิธีของลูกเสือ หรืองานพิธีอื่น ๆ ที่สถานศึกษาจังหวัด สำนักงานลูกเสือแห่งชาติ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดขึ้น และในการฝึกอบรมหรืออยู่ค่ายพักแรม

2. การแต่งเครื่องแบบลูกเสือสำรองและลูกเสือสามัญแบบลำลอง ตามกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ ฉบับที่ 4 พ.ศ. 2529 ซึ่งประกอบด้วย เครื่องแบบนักเรียน ผ้าผูกคอ เครื่องหมายลูกเสือ ให้ใช้สำหรับการฝึกอบรม การอยู่ค่ายพักแรม เท่านั้น

3. การแต่งเครื่องแบบลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่และลูกเสือวิสามัญแบบลำลอง อนุโลมให้แต่งเครื่องแบบตามกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ ฉบับที่ 4 พ.ศ. 2529

4. การแต่งเครื่องแบบของสมาชิกยุวกาชาด ตามระเบียบคณะกรรมการบริหารยุวกาชาด ว่าด้วยเครื่องแบบยุวกาชาด ลงวันที่ 26 กันยายน 2561 ใช้สำหรับการฝึกอบรม การอยู่ค่ายพักแรม งานพิธีของยุวกาชาด หากหมู่ยุวกาชาดโรงเรียนใดที่สมาชิกยุวกาชาดหญิงหรือชาย ไม่สามารถจัดหาเครื่องแบบได้ ให้ใช้เครื่องแบบนักเรียนประดับเครื่องหมายสมาชิกยุวกาชาดที่อกเสื้อด้านขวาสวมผ้าผูกคอและหมวก

ทั้งนี้ ให้สถานศึกษาพิจารณาปรับรูปแบบกำหนดการแต่งเครื่องแบบลูกเสือ เนตรนารี และยุวกาชาด ตามข้อ 1 – 4 ได้ตามความเหมาะสม

จะเห็นว่าย่อหน้าสุดท้ายระบุว่า “ทั้งนี้ ให้สถานศึกษาพิจารณาปรับรูปแบบกำหนดการแต่งเครื่องแบบลูกเสือ เนตรนารี และยุวกาชาด ตามข้อ 1 – 4 ได้ตามความเหมาะสม” ดังนั้นแล้ว เหตุผลที่หลายโรงเรียนยังมีการแต่งเครื่องแบบลูกเสือ และเครื่องแบบเนตรนารี โดยไม่ได้มีการปรับเปลี่ยนเป็นชุดพละเหมือนกับโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง (ฝ่ายมัธยม) นั่นเป็นเพราะโรงเรียนนั้น ๆ เลือกที่จะไม่ปรับเปลี่ยนนั่นเอง

ชุดลูกเสือยังไม่ได้ถูกยกเลิก

อย่างไรก็ตาม อีกประเด็นสำคัญที่ถ้าหากสังเกตจาก ประกาศแนวทางการแต่งกายชุดเครื่องแบบลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด ประจำปีการศึกษา 2567 (ด่วนที่สุด) จะเห็นว่า เครื่องแบบลูกเสือ-เนตรนารียังคงอยู่ ไม่ได้มีการยกเลิกเครื่องแบบลูกเสือและเนตรนารีแต่อย่างใด

เพียงแต่ในย่อหน้าแรกระบุว่า “ปัจจุบันสำนักงานลูกเสือแห่งชาติ อยู่ระหว่างการดำเนินการปรับปรุงชุดเครื่องแบบลูกเสือ เนตรนารี ซึ่งอาจประกาศได้ทันในปีการศึกษา 2568” ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นหรือไม่เกิดขึ้นในปัจจุบัน

และปัจจุบันชุดลูกเสือยังจำเป็นอยู่

เพราะจากข้อ 1 ของประกาศฯ เราจะเห็นว่าการแต่งเครื่องแบบลูกเสือเนตรนารียังจำเป็นสำหรับ พิธีเข้าประจำกองลูกเสือ งานพิธีของลูกเสือ หรืองานพิธีอื่น ๆ ที่สถานศึกษาจังหวัด สำนักงานลูกเสือแห่งชาติ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดขึ้น และในการฝึกอบรมหรืออยู่ค่ายพักแรม ตามที่ข้อ 1 ได้ระบุว่า

การแต่งเครื่องแบบลูกเสือ ตามกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบลูกเสือ ฉบับที่ 1 พ.ศ. 2510 ประกอบด้วย หมวก เสื้อ กางเกง/กระโปรง ผ้าผูกคอ เข็มขัด ถุงเท้า รองเท้า และเครื่องหมาย ประกอบเครื่องแบบ ให้ใช้สำหรับงานพิธีเข้าประจำกองลูกเสือ งานพิธีของลูกเสือ หรืองานพิธีอื่น ๆ ที่สถานศึกษาจังหวัด สำนักงานลูกเสือแห่งชาติ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดขึ้น และในการฝึกอบรมหรืออยู่ค่ายพักแรม

ดังนั้นแล้ว จึงสามารถสรุปได้ว่า ชุดลูกเสือ และชุดเนตรนารี ยังคงอยู่ ไม่ได้หายไปไหน ตลอดจนยังไม่ได้รับการแก้ไขเครื่องแบบ และไม่ได้ช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายของผู้ปกครองโดยตรง (แม้ว่าอาจจะช่วยให้เก่าช้าลง)

ซึ่งในอนาคตก็คงจะต้องจับตาดูกันต่อไปว่า หน่วยงานที่เกี่ยวข้องและมีอำนาจเกี่ยวกับการกำหนดเครื่องแบบลูกเสือ เนตรนารี และยุวกาชาด จะมีการปรับปรุงเครื่องแบบ หรือแม้แต่ยกเลิกเครื่องแบบหรือไม่อย่างไร